Nova tribina koju je održao dr Goran Vasin svojevrsni je nastavak prethodnog predavanja koje se ticalo opštih odlika vladavine knjaza Nikole Petrovića Njegoša do 1880-ih godina, kada su predstavljene pojedine crte njegove biografije i politike. Dr Vasin nastavlja od naznačenog perioda, tokom kog se formiraju ministarstva, raste značaj kulture i štampe, razvijaju se institucije i utemeljuje kult „Srpske Sparteˮ. Sve navedeno u službi je državne ideje, ali i ličnih političkih, u izvesnoj meri i ideoloških stavova knjaza Nikole. Takođe, predmet govora bili su i dinastički odnosi, tačnije vladarski, te međusobne posete i kontakti između Crne Gore i Srbije.
U drugom delu ovog predavanja dr Vasin se okreće i proglašenju Crne Gore za kraljevinu 1910. godine, što je i tačka od koje se može pratiti novi oblik burnog političkog života i suočavanja sa opozicionim idejama. Dr Vasin prati sva dalja unutrašnja previranja na početku 20. veka, kao i budući razvoj odnosa prema Rusiji i Austrougarskoj, te odnose sa kraljem Aleksandrom. Balkanski ratovi i početak Prvog svetskog rata doneli su ogromne gubitke koje je podnela Crna Gora, dok je nakon okupacije iz 1916. nastupila radikalna represija nad civilnim stanovništvom. Abdikaciju sada uveliko kralja Nikole dr Vasin ocenjuje kao jednu od većih političkih grešaka, privodeći tako analizu četiri decenije njegove vladavine kraju, sve do smrti 1921. godine. Kroz tu višedecenijsku vladavinu promenile su se mnoge okolnosti, javili mnogi sukobi i previranja, tokom kojih je bilo potrebno mnogo „znanja i snage” da se na svim državotvornim poljima dogodi „veliki napredak koji Crna Gora u tom periodu jeste ostvarila”.
Predavanje istoričara dr Gorana Vasina na temu „Kralj Nikola, biografija i politika – drugi deo” možete pogledati na Jutjub kanalu KCNS.
Izvor: Kulturni centar Novog Sada
Administrator: DNM