| Gradska opština Grocka i Centar za kulturu opštine Grocka se u ovogodišnju kulturno-turističku manifestaciju „Dani evropske baštine” sa temom „ Kulturno nasleđe i zajednice – živeti s nasleđem“ uključuju sadržajnim muzičkim, edukativnim, likovnim i izložbenim programima u skladu sa bogatstvom kulturnog nasleđa u neposrednom okruženju, koji imaju za cilj da posetiocima, stanovnicima sa teritorije opštine, a posebno deci i mladima, predstave raznovrsno i vredno kulturno nasleđe sa kojim živimo – sa osvrtom na važnost kulturne baštine, njenog očuvanja, i prisutnost u savremenom dobu.
Planirani kulturno-turistički program tokom trajanja manifestacije uključuje muzički festival „Retnik“, dve izložbe u Rančićevoj kući (samostalnu izložbu „Majolike“ Dragane Kuprešanin i grupnu izložbu dečjih radova „Moje okruženje, moja kulturna bašta“), Likovnu radionicu za osnovnoškolski uzrast posvećenu vinčanskoj kulturi, organizovanu posetu učenika Arheološkom nalazištu u Vinči, Kasnorimskoj grobnici u Brestoviku i drugim spomenicima kulture, prezentaciju Kasnorimske grobice u Brestoviku arheologa Radeta Milića iz Centra za urbani razvoj Beograda, predavanje i gostujućuizložbu „Staro i nestalo voće Srbije“ Prirodnjačkog muzeja u Beogradu, autorke Aleksandre Savić, više kustoskinje muzeja,kao i stručna vođenja Rančićevom kućom, reprezentativnom varoškom kućom narodnog neimarstva Grocke.
FESTIVAL retkih etničkih muzika Balkana „Retnik“
Drugo izdanje festivala „Retnik” održaće se 2. i 3. septembra 2016. u Rančićevoj kući u Grockoj, sedištu Centru za kulturu Grocka. Dvodnevni Festival retkih etničkih muzika Balkana „Retnik” pokrenut je sa ciljem da predstavi kulturnoj javnosti tradicionalnu muziku Srbije i Balkana, i to segment koji je nepoznat širem auditorijumu – originalne muzičke forme i vokalna izvođenja doajena srpskog tradicionalnog pevanja, kao i muziciranje na starim muzičkim instrumentima, kao što su gajde i kaval.
U okviru drugog izdanja festivala tradicionalne muzike RETNIK, koji se održava u ambijentu Rančićeve kuće, zaštićenog spomenika kulture u Grockoj, očekuje nas niz pevačkih radionica i nastupa na kojima i jeste težište ovogodišnjeg „retničkog” okupljanja:
I dan festivala – petak, 2. septembar, 11- 15 časova, pevačke radionice sa doajenima srpskog tradicionalnog pevanja, uz upoznavanje starih muzičkih instrumenata;
II dan festivala – subota, 3. septembar u 17 časova, nastavak radionice;
Koncert: u subotu, 3. septembra u 19 časova, publici će se svojim nastupima predstaviti vrhunski domaći tradicionalni umetnici.
Od festivala „Retnik” se i ove godine očekuje da će biti mesto živog susreta i druženja svih generacija, a organizatori najavljuju muzička iznenađenja. Festival „Retnik” kroz koncerte, predavanja i obrazovne programe predstavlja izvanredne umetnike – nosioce starih i retkih tradicionalnih oblika, poput naših ojkalica, pesme izvika, gajdaške svirke. Pre svih, tu je Olga Krasojević, doajen srpskog tradicionalnog pevanja i vođa jedne od najboljih srpskih izvornih grupa Crnućanka, iz sela Crnuća podno Rudnika. Iz Štrpca, iz Metohije, dolazi Slavica Redžić, najistaknutiji čuvar tradicije Sirinićke župe, koja će se predstaviti pevanjem nasamo i uz kaval iz kraja podno Šar planine. Iz zapadne Srbije stižu vodeći tandem pevanja „izvika”, koji će biti izabran na saboru „Bez izvora nema vode“ u Rožanstvu. Naš čuveni gajdaš, svirač i pevač, Bokan Stanković, ovoga puta dočekaće publiku i učesnike pesmom, dvoglasnim baladama iz rodnog Lasova, te Popovice, Šarkamena i drugih sela istočne Srbije. Najmlađi učesnici ove godine jesu osnovci nastavnice Muzičke kulture, etnomuzikologa Mile Đačić iz škole „Sveti Sava“ u Vrčinu.
Organizatori „Retnika” su „World Music asocijacije Srbije”, udruženje „Ring Ring”, Centar za kulturu Grocka i Udruženje „Izvor“. Programski urednik festivala je Svetlana Spajić.
Sekretarijat za kulturu Grada Beograda doprineo je i u značajnoj meri pomogao realizaciju programa obezbeđivanjem neophodnih sredstava za finansiranje.
IZLOŽBA „Majolike“ u Rančićevoj kući, Majevička 9 u Grockoj, Centar za kulturu Grocka, dostupna je posetiocima sve do 14. septembra 2016. godine. Serija digitalnih crteža i keramike Majolike autorke Dragane Kuprešanin za temu ima ornamentalne stilizacije etno-motiva sa prostora Srbije (prevashodno Vojvodine i Istočne Srbije). Kolorit karakterističan za mađarsku, slovačku i rumunsku kulturu slobodno je komponovan u ornamentalne strukture, realizovane na keramičkim repeticijama u formi majolika. Segmenti sa fasadne i keramike enterijera kombinovani su u nove stilizovane oblike. Ideja ove serije radova je interpretacija kulturnog nasleđa ovih prostora na savremen način, sa akcentom na podsticaj multikulturalnosti i očuvanje nasleđa.
Tokom trajanja izložbe, u saradnji sa osnovnim školama sa teritorije opštine Grocka dogovorene su organizovane posete učenika koji će se upoznati sa temom manifestacije i sadržajem izložbe kroz stručno vođenje edukativnog karaktera, prilagođeno uzrastu.
IZLOŽBA likovnih i foto radova dece i mladih „Moje okruženje, moja kulturna bašta“ biće predstavljena u Rančićevoj kući, galerijskom prostoru Centra za kulturu Grocka u petak, 16. septembra u 19 časova, uz nastup učenika OMŠ „Grocka“, i može se pogledati sve do 10. oktobra. Izložba ima za cilj da podstakne i promoviše kreativnost dece i mladih,ali i da pokrene svest o važnosti kulturnih vrednosti kojima smo svakodnevno okruženi, a čiji su budući nosioci upravo deca i mladi.
Izložena postavka obuhvata žirirane likovne radove dece i mladih po konkursu „Moje okruženje – moja kulturna bašta“, kao i foto radove sa letnje foto-radionice Centra za kulturu sa srodnom temom „Moje okruženje – moja foto bašta“. Obe teme u okviru izložbe obuhvataju izbor najuspelih radova koji prikazuju kulturnu baštinu i prirodna blaga sa kojima živimo. Cilj konkursa i radionice je podsticanje radoznalosti dece i mladih da upoznaju i istražuju, da se upoznaju sa kulturnim vrednostima i nasleđem, lepotom i bogatstvom svog okruženja – da uoče postojeće manastire i crkve, arheološka nalazišta, vinčansku kulturu, Kasnorimsku grobnicu u Brestoviku, narodbno neimarstvo, Dunav, voćnjake, vinograde i još mnogo toga što svakodnevno susreću, a spada u naša kulturna i prirodna blaga.
Sekretarijat za kulturu Grada Beograda i Sekretarijat za sport i omladinu Grada Beograda doprineli su i u značajnoj meri pomogli realizaciju izložbe, likovnog konkursa i foto-radionice obezbeđivanjem neophodnih sredstava za finansiranje.
LINIJA KULTURE / izletnički obilazak spomenika kulture Grocke, osmišljena je za subotu 24. septembra i subotu 1. oktobra kao organizovana, grupna poseta spomenicima kulture i lokalitetima opštine Grocka, za učenike 5-og i 6-og razreda ovdašnjih osnovnih škola sa područnim odeljenjima (do 50 učenika po izletu). Između ostalih, učenici će se upoznati sa Arheološkim nalazištem „Belo brdo“ u Vinči, Kasnorimskom grobnicom u Brestoviku iz 3. veka, ambijentalnom celinom „Gročanska čaršija“ i manastirom Rajinovac u Begaljici. Ovi izleti imaju za cilj upoznavanje školske dece sa vrednim spomenicima kulture i kulturnom baštinom u neposrednom okruženju, od kojih je „Belo brdo“ od izuzetnog značaja za RS (i svetskog značaja), dok su ostali navedeni spomenici, sakralni objekti i celine, kulturna dobra od velikog značaja za RS.
PUTOVANJE U ANTIKU – tribinski program posvećen Kasnorimskoj grobnici u Brestoviku, spomeniku kulture od velikog značaja za RS, održaće se 23. septembra u 17 časova u skupštinskoj sali Gradske opštine Grocka.
Tribinski program u Grockoj je osmišljen u saradnji sa arheologom Radetom Milićem iz Centra za urbani razvoj u Beogradu, koji će putem video-prezentacije i predavanja diskusionog karaktera predstaviti virtuelnu šetnju Kasnorimskom grobnicom u Brestoviku. Ideja domaćih istraživača i stručnjaka je da digitalnom prezentacijom približe istoriju današnjoj generaciji, sklonoj upotrebi novih medija, a posmatrač virtuelno ulazi i upoznaje sakralni objekat iz starog Rima na obalama Dunava.
Digitalna rekonstrukcija bavi se nekadašnjom unutrašnjošću ovog beogradskog mauzoleja sa kraja trećeg ili početka četvrtog veka i prikazuje koloritne freske, antičke skulpture, sarkofage i tragove obavljanja paganskog posmrtnog kulta. Arheolog Rade Milić će primerke diskova sa virtuelnom prezentacijom/rekonstrukcijom grobnice pokloniti školama sa teritorije opštine (kojih ima ukupno 8 sa još 7 područnih odeljenja), kako bi ih dalje koristile u nastavi.
LIKOVNA RADIONICA posvećena neolitu i vinčanskoj kulturi, u periodu od 15. do 30. septembra održava se uprostorijama OŠ „Ilija Garašanin“ u Grockoj, za uzrast dece od 1-og do 5-og razreda. Tokom trajanja radionice, u terminima sredom i petkom 14-15.30 časova, učenici će se upoznati sa neolitskom kulturom i civilizacijom koju na teritoriji GO Grocka, ali i čitave Srbije, reprezentuje Arheološko nalazište „Belo brdo“ u Vinči. Polaznici radionice će se pozabaviti likovnim motivima, vinčanskim pismom, ornamentima i čuvenim skulptoralnim oblicima vinčanske kulture poput „Dame iz Vinče“, kao i njihovim značenjima.
Radionicu vodi Marion Dedić, akademska slikarka.
STRUČNA VOĐENJA Rančićevom kućom u Grockoj, zaštićenim spomenikom kulture, odvijaćnj se pod tematskim nazivom „Toplina starog varoškog doma Grocke“.
Kustoska vođenja kroz Rančićevu kuću, zaštićeni spomenik kulture od velikog značaja za RS, podrazumevaju upoznavanje sa neimarstvom i varoškom arhitekturom 18. i 19. veka lokalnog podneblja čiji je reprezentativni primer Rančićeva kuća, kaoi narodnom tradicijom u kojoj je nastalo. Specifičan način gradnje, tradicionalni materijali, lepote i vrednosti narodnog neimarstva Grocke kao i prisutnost objekata u današnjem vremenu, staru varoš na Dunavu koja je kao varošica upisana još u dalekom 16. veku čini pravom beogradskom oazom sačuvane narodne arhitekture. U Grockoj je zaštićeno zakonom i dan-danas sačuvano više ovakvih pojedinačnih objekata, kao i čitava ambijentalna celina pod nazivom „Gročanska čaršija“, koja je po svom velikom značaju kategorisana u rangu sa Kosančićevim vencem i starim jezgrom Zemuna.
Kustos je Zorica Atić, istoričarka umetnosti, a vođenja se zakazuju na tel. Centra za kulturu, 011 850 23 21.
GOSTUJUĆA IZLOŽBA „Staro i nestalo voće Srbije“ Prirodnjačkog muzeja u Beogradu biće 30. septembra u 17 časova predstavljena u skupštinskoj sali opštine Grocka, uz prateće predavanje. Autorka izložbe i izlagač je Aleksandra Savić, viši kustos Prirodnjačkog muzeja.
Grocka je pravo mesto za ovu izložbu zanimljivu i priču o starim sortama voća iz još jednog razloga – najveći je proizvođač trešnje, kajsije i breskve u Srbiji, među prvima u uzgoju jabuke i kruške, a kao stari voćarski kraj, ovde se još uvek mogu naći autohtone vrste voćki.
Cilj izložbe je da se predstavi bogatstvo i raznovrsnost velikog broja sorti autohtonog voća naših prostora, koje je potrebno istražiti, zabeležiti, ali i sačuvati, kao i promocija ruralne baštine i afirmacija tradicionalnih vrednosti koje su od značaja za našu sredinu i njeno pamćenje.
Na izložbi „Staro i nestalo voće Srbije“ biće predstavljene sorte autohtonog i odomaćenog voća, među kojima su:
– jabuke (petrovača, pamuklija, ružica, šarunka, funtača, masnjača, devojačka crvenka, krstovača, šimširka, ovčiji nos, slatkara, prespanka, tetovka, kožara, budimka, đulica, rebrača, senabija, kolačara i druge);
– kruške (jagodarka, vidovača, ilinjača, petrovčica, mirisavka, lubeničarka, sijerak, medunak, stambolka, okruglica, mesnjača, jarac, takiša, karamanka, bazva, jeribasma, kaluđerka, tepavac, miholjača, zimnjača, lončara, ovčara, kantaruša i turšijara);
– šljive (crvena ranka, požegača, belošljiva, okruglica, crveni piskavac, gorčivka, goveđača, turgulja, panađurka, moravka, bardaklija, pandara), ali i drugo voće našeg područja.
Učešće u svim programima je besplatnog karaktera.
Izvor i fotografije : Centar za kulturu opštine Grocka
|