Četvrtak, 20. juli u 20.00 časova u MSURS
Izložba velike srpske slikarke Nadežde Petrović „Modernost i nacija“ priređene povodom 150 godina od njenog rođenja biće svečano otvorena u četvrtak, 20. jula u 20.00 časova u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske. Izložba se organizuje u saradnji sa Narodnim Muzejom Srbije i predstavlja njihov najznačajniji izložbeni projekat u ovoj godini, koji je iniciran od strane Ministarstva kulture Srbije, budući da je izvršni savjet UNESKO-a izabrao Nadeždu Petrović za UNESKO ličnost 2023. godine.Tim povodom su izabrane institucije iz Srbije, Slovenije i Republike Srpske, među kojima je naš Muzej dobio čast da u Banja Luci predstavi ovu reprezentativnu izložbu. Zajednička saradnja je ostvarena u cilju povezivanja južnoslovenskih država i institucija, a što je u skladu sa ličnim idejama i djelovanjima Nadežde Petrović za koju s pravom možemo reći da je najznačajnija srpska slikarka čiji je rad valorizovan i u evropskim okvirima.
Umjetnički opus Nadežde Petrović nesumnjivo je pomjerio granice srpskog slikarstva, ohrabrio generacije umjetnika sa početka 20. vijeka ka novim umjetničkim dometima i usmjerio kasnije generacije. Iako su je u toku likovnog razvoja vodili zreli stavovi da bude osobena i otvorena ka svemu novom što joj se pruži, neminovna je bila postepenost u građenju likovnog izraza. Reprezentativan likovni opus Nadežde Petrović na izložbi predstavljen je preko hronoloških tematskih cjelina kroz koje možemo da pratimo cjelokupni razvoj njenog pristupa slikarstvu i formiranje njenog autentičanog likovnog izraza. Publika će imati priliku da u potpunosti sagleda razvojnu liniju od minhenskog perioda, slika zemlje i naroda, impresionističkih epizoda i nacionalnog narativa, pa sve do djela koja nastaju u Parizu, kojima Nadežda Petrović ostvaruje pobjedu moderne slike.
Kako bi stvaralaštvo Nadežde Petrović bilo predstavljeno na cjelovit i sveobuhvatan način, pored djela koje Narodni muzej baštini, izložba obuhvata i radove iz Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, Umetničke galerije Nadežde Petrović u Čačku, Spomen-zbirke Pavla Beljanskog i Galerije Matice srpske u Novom Sadu. Zajedno sa djelima koja su postavila temelje srpskom modernom slikarstvu, publika će imati priliku da upozna Nadeždu Petrović i kao prvu srpsku fotografkinju.
Obilježavanje ovog velikog jubileja započelo je na Dan državnosti Srbije 15. februara u Narodnom muzeju Srbije, nakon toga izložba je gostovala u Sloveniji u Galeriji „Božidara Jakca“ u Kostanjevici na Krki, a potom u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske. Nakon gostovanja u Banjaluci izložba će biti otvorena u Galeriji „Nadežde Petrović“ u Čačku u gradu u kome je rođena, 11. oktobra na dan njenog rođenja. Posebno treba naglasiti da je ove godine Grad Čačak izabran za prvu Nacionalnu prestonicu kulture Srbije zbog čega je i ova saradnja na projektu još važnija.
Autori izložbene koncepcije i monografije koja je prati su prof. dr Lidija Merenik i prof. dr Igor Borozan sa katedre za Istoriju umetnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu.
Postavka izložbe Nadežde Petrović „Modernost i nacija“ u Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske imaće i poseban program inkluzije za slijepa i slabovida lica koji je realizovan u saradnji sa Tiflološkim muzejom iz Zagreba i Specijalnom bibliotekom za slijepa i slabovida lica Republike Srpske, a koji uključuje taktilne reprodukcije djela Nadežde Petrović. Ovaj program posebno je realizovan na slikama – „Bavarac sa šeširom“, „More“, „Prizrenka“ i „Gračanica“ iz Umetničke galeriji „Nadežda Petrović“ u Čačku koje su sastavni dio Spomen sobe Nadežde Petrović u ovoj instituciji, a koje će nakon realizacije projekta postati sastavni dio ove stalne postavke.
Nadežda Petrović je među velikanima srpskog slikarstva koji su ostavili neizbrisiv trag u Srbiji krajem 19. i 20. vijeka. Školovala se u Beograd i Minhenu, pisala je likovne kritike, bila je veliki humanitarac i dobrotvor, učestvovala je u osnivanju humanitarne organizacije Kolo srpskih sestara, te vođena idejom kulturnog ujedinjenja Južnih Slovena bila je inicijator pokretanja Prve jugoslovenske izložbe i umjetničke kolonije na Balkanu u Sićevu. Kao bolničarka, učestvovala je u Balkanskim ratovima i Prvom svjetskom ratu, njegujući ranjenike i brinući se o bolesnicima. U novonastalim ratnim okolnostima iz čina slikanja Nadežda crpi moralnu i emotivnu snagu, a njene slike, uz umjetničku vrijednost, nose težinu uzvišenog djela podarenog Srbiji. Tada nastaju čuvena djela sa motivima Vezirovog mosta i Gračanice, te slike koje ostavljaju svjedočanstvo o tragičnoj sudbini srpskog naroda. Oboljela je od tifusa, zbog kojeg je tragično preminula 1915. godine u Vojnoj bolnici u Valjevu.
Ova istaknuta umjetnica je aktivno učestvovala u stvaranju, unapređivanju i osavremenjavanju jedinstvenog umjetničkog prostora, kao i na podsticanju saradnje između južnoslovenskih umjetnika. Izložba „Modernost i nacija“ će biti otvorena do 26. septembra 2023. godine.
Izvor: Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske
Administrator: DNM