Projekcija filma Salvador Dali: U potrazi za besmrtnošću
Četvrtak, 4. septembar u 21.00 sat
Zbog velikog interesovanja iskazanog u toku manifestacije Leto na Trgu galerija 2025, film Salvador Dali: U potrazi za besmrtnošću biće ponovo prikazan u Galeriji Matice srpske.
Salvador Dali: U potrazi za besmrtnošću je dokumentarni film iz 2018. godine koji prati život, delo i unutrašnji svet slavnog španskog umetnika. Kroz arhivske snimke, fotografije i naraciju, film prikazuje Dalijev umetnički razvoj, njegovu vezu sa Galom i opsesiju večnim životom. Poseban akcenat stavljen je na stvaranje Teatro-Museo Dalí u Figerasu, koji je Dali sam osmislio kao svoje umetničko delo. Film osvetljava njegovu višeslojnu ličnost – između genija, performera i provokatora. Ovo je vizuelno bogat portret umetnika koji je živeo da bi ostavio trag van vremena.
Priča o slici Predrag Milosavljević, Milošev konak na Topčideru
Nenad Vojnović, sekretar, Milica Milošević, muzejska edukatorka i msr Uroš Mirić, konzervator
Petak, 5. septembar u 19.00 sati
Krajem 2024. godine u konzervatorski atelje stigla je slika Predraga Milosavljevića Milošev konak na Topčideru iz fonda Ministarstva spoljnih poslova Republike Srbije u cilju restauracije. Konzervatorski tim GMS vratio je stari sjaj ovom monumentalnom platnu i ovim radom nastavljena je dugogodišnja saradnja sa Ministarstvom spoljašnjih poslova i Galerije Matice srpske. Slika nam pruža pogled na jesenji pejzaž u čijem središtu se nalazi konak kneza Miloša. Pored brojnih prikaza veduta na delima Peđe Milosavljevića, od Pariza i njegovih limenih krovova, terasa obogaćenih cvećem i fasadnim dekoracijama, pa sve do beogradskih ulica i toponima, predstava konaka zauzima simbolično mesto. Stoga, nije iznenađujuće da je ova slika odabrana da, pored brojnih umetnika modernizma, predstavlja Jugoslaviju na Venecijanskom bijenalu 1940. godine.
O saradnji GMS i Ministarstva spoljašnjih poslova govoriće sekretar Nenad Vojnović, o umetniku i slici muzejska edukatorka Milica Milošević, a o procesu restauracije konzervator msr Uroš Mirić.
Nakon premijernog prikazivanja na predavanju, slika će biti izložena u Sobi za prepuštanje umetnosti u GMS.
Kustoska vođenja kroz stalnu postavku
Identitet kolekcije
Vanja Ostojić, muzejska edukatorka
Subota, 6. septembar u 13.00 i 17.00 sati
Na život Galerije Matice srpske presudno su uticali pojedini događaji: odluka o osnivanju Muzeuma u okviru Matice srpske 1847. godine, preseljenje Matice srpske u Novi Sad 1864, otvaranje Muzeja za javnost 1933, osamostaljenje i izdvajanje u samostalnu ustanovu 1947, potpuna profesionalizacija i otvaranje stalne postavke u današnjoj zgradi 1958. i, konačno, sticanje statusa nacionalne galerije 2006. godine nakon obnove samostalnosti Republike Srbije. Na tom putu, od Pešte do Novog Sada, kolekcija je menjala svoje identitete od zbirke portreta znamenitih Srba, preko sakupljanja istorijskih i religioznih kompozicija, do usmeravanja ka savremenim stvaraocima.
Pred odabranim umetničkim delima u modulu Identitet kolekcije upoznajte biografiju ustanove i načine građenja muzejske kolekcije kroz delatnost stipendista, dobrotvora i darodavaca koji su na specifičan način oblikovali tok srpske umetnosti.
Kustoska vođenja kroz stalnu postavku
Hronologija srpske umetnosti
Dr Aleksandra Čelovski, kustoskinja
Nedelja, 7. septembar u 13.00 i 17.00 sati
Srpska kultura XVIII veka neraskidivo je vezana za religioznu umetnost kao simbol verskog identiteta. Najuticajniji društveni protagonisti toga doba vezani su za crkvu, te su umetničke mecene ovog perioda visoki pravoslavni jerarsi Srpske pravoslavne crkve i oko njih okupljeno plemstvo i bogato građanstvo. Njihov pogled na svet i želja za učvršćenjem nacionalnog identiteta usmeravaju i umetničke tokove. Otud umetnost XVIII veka možemo sagledati kroz vodeće društvene ideje koje su usvajali patroni srpske kulture: Seoba srpskog naroda 1690. na teritoriju Habzburške monarhije podstakla je početak velikih promena i prihvatanje barokne kulture koja se manifestuje kroz popularizaciju grafike, zabranu rada zografa, kao i pojavu portreta i autoportreta.
Na srpsku umetnost u XIX veku uticale su okolnosti određene životom srpskog naroda u okvirima Habzburške monarhije i Osmanskog carstva. To je period obeležen oslobodilačkom borbom, težnjom ka ujedinjenju srpskog naroda i formiranjem samostalne države. Umetničko stvaralaštvo oblikovano je iskustvima autora školovanih na evropskim likovnim akademijama i školama. Kao odraz aktuelnih istorijskih prilika i nacionalnih težnji srpskog naroda u umetnosti se pojavljuju teme i ličnosti iz srednjovekovne istorije, kao i važni događaji i heroji iz bliske prošlosti i savremenog doba.
Tokom XIX veka novoformirano srpsko građanstvo, evropeizirano i finansijski osnaženo, postalo je nosilac društvenih promena i naručilac umetničkih dela. Potreba za portretima raste zbog želje nove klase za isticanjem društvenog statusa i javne reprezentacije. Uz portretno slikarstvo u srpskoj umetnosti razvijaju se i nove teme: mrtva priroda, pejzaž, akt i žanr-kompozicija. Umetnici su usvajali nove ideje iz evropskog slikarstva tokom školovanja na likovnim akademijama u Beču i Minhenu.
Tokom XX veka srpska umetnost razvijala se u snažnom dijalogu između evropske modernosti i lokalnih osobenosti. Umetnost aktivno beleži sliku društva koje se menja, često ga oštro kritikujući. Početkom XX veka Beč, Minhen, Budimpešta i Prag smenjuje Pariz kao vodeći centar i uporište novih generacija srpskih umetnika koje prihvataju i promišljaju ideje impresionizma, ekspresionizma, kubizma, različite avangarne tendencije, te koncept povratka redu i težnje ka apstraktnom izrazu.
Upustite se u svet srpske umetnosti od 18. do 20. veka u modulu Hronologija srpske umetnosti i zapazite kako i na koji način su se nacionalni umetnički tokovi menjali tokom tri veka srpske kulturne istorije.
Izvor: Galerija Matice srpske
Administrator: M. K.